Op weg naar een afspraak in Delft fietste ik vorige week langs de Ockenburger Tientweg. Een zijstraat van een zijstraat, dus an sich niet heel spannend, ware het niet dat ik meteen dacht aan een vertaling die ik jaren geleden deed voor het relatiemagazine van de Provincie Zuid-Holland.
Van een tot tiend?
In een artikel over het Groene Hart stond, and I quote: ‘waterrijk weideland met eeuwenoude houtkades en tiendwegen’. Dat waterrijke weideland en die eeuwenoude houtkades, die kon ik vrij makkelijk vertalen, maar een tiendweg? Mijn woordenboek bood geen soelaas, Google liet me in de steek.
Althans, voor wat betreft de vertaling.
Geen bestaande vertaling
Ik vond namelijk wel een pagina van Landschapsbeheer Nederland waarin werd geschreven over deze term. Niet voor een gat te vangen besloot ik te bellen om te vragen of zij de juiste vertaling wisten. ‘Eh, nee’, hoorde ik de meneer aan de andere kant vertellen. ‘Een tiendweg komt alleen in het westen van Nederland voor, dus internationaal gezien is er weinig behoefte aan een vertaling’. Ah.
In dit soort gevallen zijn er verschillende opties voor een vertaler:
- vertalen met een algemeen woord, bijvoorbeeld ‘road’
- niet vertalen, wel cursiveren
- niet vertalen, wel cursiveren én een uitleg in het Engels geven
En dan?
Maar waar kies je vervolgens voor? Eigenlijk heel simpel: door te bepalen wat het beste past bij de tekst, de lezer én het doel dat de opdrachtgever met de vertaling voor ogen heeft. In dit geval was de tekst niet alleen maar puur informatief, er werd een sfeerbeeld van het Groene Hart neergezet. De lezer was internationaal, hoger opgeleid en geïnteresseerd in achtergrondinformatie. De opdrachtgever wilde een mooi beeld geven van dit gedeelte van Zuid-Holland.
De ontknoping
Ik koos dus voor deur drie:
“centuries-old wooden quays and tiendwegen (long straight quays in between two watercourses parallel to each other) running through pastures abounding in water”. Prachtig toch?